اندازه گیری های مکرر

اندازه گیری های مکرر یکی از روش های پیشرفته و کاربردی در تحقیقات آزمایشی است. محققین، برای بررسی اثرات طولانی مدت آزمایش خود، از روش اندازه گیری های مکرر استفاده می کنند. به عبارتی، گاهی محققین تجربی، مایل به بررسی این موضوع هستند که آیا اثر آزمایش آنها در بستر زمان، باقی می ماند یا خیر. در این شرایط از روش اندازه گیری های مکرر استفاده می کنند.

معرفی روش اندازه گیری های مکرر

برای استفاده از این روش، محقق، حداقل سه دفعه، یک آزمون را روی یک گروه از آزمودنی ها، اجرا می کند. ممکن است تعداد مرتبه های اجرای آزمون، بیشتر از سه مرتبه باشد. به عنوان مثال، ممکن است، قبل از اجرای آزمایش، بعد از اجرای آزمایش و سه ماه، بعد از اجرای آزمایش، آزمون را روی یک گروه از آزمودنی ها اجرا کند. به این سه آزمون، پیش آزمون، پس آزمون و آزمون پیگیری یا یادداری گفته می شود.

هدف از اجرای پیش آزمون، تعیین سطح اولیه متغیر وابسته است. پس آزمون، به این منظور اجرا می شود که محقق، میزان تأثیر روش آزمایشی را بررسی کند. و در نهایت، محقق آزمون پیگیری یا یادداری را اجرا می کند. تا ببیند اثر آزمایش او، بعد از گذشت زمانی خاص، باقی مانده است یا خیر. ممکن است محقق، آزمون های یادداری را، چند با تکرار کند. مثلا دو ماه بعد از اجرای آزمایش. مجددا شش ماه، بعد از اجرای آزمایش. مجددا یکسال بعد از اجرای آزمایش. در اندازه گیری های مکرر، میانگین های چندین بار اجرای آزمون، با یکدیگر مقایسه می شود. تا اثربخشی آزمایش و باقی ماندن اثرات آن در بستر زمان بررسی شود.

نمونه ای عملی از انجام روش اندازه گیری های مکرر

محققی، قصد دارد این فرضیه را آزمون نماید. فرضیه : انجام روش آزمایشی، باعث بهبود عزت نفس دانش آموزان پایه هفتم، در درازمدت خواهد شد. او تعداد20 نفر از دانش آموزان پایه هفتم یک مدرسه را به طور تصادفی انتخاب کرد. تعداد کل دانش آموزان پایه هفتم این مدرسه 102 نفر بودند. بعد از انتخاب یک نمونه 20 نفره از دانش آموزان، سه مرحله آزمون بر روی آنها انجام داد. آزمون اجرا شده، یک پرسشنامه معتبر برای سنجش عزت نفس است. این پرسشنامه 25 سوالی، در قالب طیف لیکرت است.

قبل از اجرای آزمایش، یک بار، آزمون عزت نفس، بر روی آزمودنی ها اجرا شد(پیش آزمون). سپس آزمایش، که یک پکیج آموزشی بود، در 12 جلسه بر روی آنها اجرا شد. بعد از اتمام، جلسات آزمایشی، مجددا همان آزمون عزت نفس بر روی آزمودنی ها، اجرا شد(پس آزمون). و مجددا، بعد از گذشت، سه ماه، آزمون عزت نفس بر روی آنها اجرا گردید(آزمون پیگیری).

نتایج روش اندازه گیری مکرر

برای آزمون این فرضیه، از روش اندازه گیری های مکرر استفاده گردید. نتایج مربوطه در ذیل ارائه شده اند. ابتدا پیش فرض نرمال بودن داده های تحقیق بررسی گردید.

جدول شماره 1 : نتایج آزمون کلموگرو اسمیرنو در مورد نرمال بودن داده ها

نرمال بودن داده ها مورد تأیید است

جدول شماره 1، نتایج آزمون کلموگروه اسمیر نو، در مورد نرمال بودن داده ها را نشان می دهد. براساس این جدول، سطوح معنی داری سه مرحله آزمون، از 0.05 بیشتر است. پس معنی دار نیست. به این معنی که، نمرات آزمودنی ها، در پیش ازمون، پس آزمون و آزمون پیگیری عزت نفس، نرمال بوده است. بنابراین شرط نرمال بودن داده ها، برای انجام روش اندازه گیری های مکرر، برقرار است.

نتایج آزمون های چند متغیره

جدول شماره 2 : نتایج آزمون های چند متغیره در مورد تأثیر روش آزمایشی

نتایج آزمون های چند متغیره معنی دار است

جدول بالا نتایج چهار آزمون چند متغیره را نشان می دهد. این آزمون ها عبارتند از : اثرپیلایی، لمبدا ویلکس، اثر هاتلینگ و آزمون بزگترین ریشه رُی. با توجه به جدول بالا، سطح معنی داری(sig)، در هر چهار آزمون، از 0.05 کمتر است. بنابراین معنی دار است. به این معنی که براساس این چهارآزمون، تفاوت پیش آزمون، پس آزمون و آزمون پیگیری، با یکدیگر معنی دار است. این نتیجه نشان دهنده تأثیر روش آزمایشی بر عزت نفس دانش آموزان می باشد. میزان تأثیر 93/1 درصد، و توان آماری 1 می باشد و میزان خطا بسیار ناچیز، نزدیک به صفر است.

بررسی فرض کرویت

جدول شماره 3 : نتایج آزمون ماخلی، در مورد فرض کرویت داده ها

فرض کرویت داده ها برقرار است

جدول بالا، نتایج آزمون ماخلی، در مورد فرض کرویت داده ها، را نشان می دهد. براساس این جدول، سطح معنی داری (sig)، از 0.05، بیشتر است. بنابراین، معنی دار نیست. به این معنی که فرض کرویت داده ها، مورد تأیید است. پس لازم نیست از اپسیلون ها، استفاده کنیم.

بررسی تأثیرات درون آزمودنی

جدول شماره 4 : نتایج آزمون ها، در مورد تأثیرات درون آزمودنی

تأثیرات درون آزمودنی معنی دار است

جدول بالا، تأثیرات درون آزمودنی، را نشان می دهد. همان طور که در قسمت قبل گفتیم، لازم نیست از اپسیلون ها استفاده کنیم. بنابراین از فرض کرویت یعنی اولین مورد در جدول بالا استفاده می کنیم. براساس این آزمون، سطح معنی داری (sig)، از 0.05 کمتر است. بنابراین معنی دار است. به این معنی که تفاوت میانگین های پیش آزمون، پس آزمون و آزمون پیگیری عزت نفس، معنی دار است. این موضوع نشان دهنده تأثیر روش آزمایشی است. میزان تأثیر 83/4 درصد و توان آماری 1 است که هر دو بسیار مطلوب می باشند.

نتایج مقایسه دورن آزمودنی

جدول شماره 5 : نتایج آزمون های مقایسه درون آزمودنی

نتایج مقایسه درون آزمودنی معنی دار است

جدول بالا، مقایسه درون آزمودنی را نشان می دهد. براساس این جدول، سطح معنی داری (sig)، شاخص خطی، از 0.05 کمتر است. بنابراین معنی دار است. به این معنی که تفاوت میانگین های پیش آزمون، پس آزمون و آزمون پیگیری عزت نفس، معنی دار است. این موضوع نشان دهنده تأثیر روش آزمایشی است. میزان تأثیر 77/8 درصد و توان آماری 1 است که هر دو بسیار مطلوب می باشند.

بررسی میانگین سه مرحله آزمون عزت نفس

در قسمت های قبل مشخص گردید که، همه آزمون های استنباطی، تفاوت میانگین ها، در سه مرحله اجرای آزمون را تأیید می کنند. در حقیقت این تفاوت، تأثیر روش آزمایشی را مورد تأیید قرار می دهند. برای ارزیابی دقیق، این نتایج، از نتایج توصیفی، نمودار و مقایسه زوجی استفاده گردید.

جدول شماره 6 : میانگین و خطای معیار سه مرحله آزمون

میانگین پیش آزمون عزت نفس، به طور قابل ملاحظه ای از میانگین پس آزمون و آزمون پیگیری کمتر است

جدول بالا، شاخص های توصیفی، متغیر عزت نفس، در سه مرحله اجرای آزمون را نشان می دهد. براساس این جدول، به لحاظ توصیفی میانگین آزمودنی ها در پس آزمون و آزمون پیگیری، به طور قابل ملاحظه ای از میانگین پیش آزمون، بیشتر است. البته میانگین آزمون پیگیری، به طور قابل ملاحظه ای از پس آزمون کمتر است. به نظر می رسد، این نتیجه، تأثیر روش آزمایشی در افزایش عزت نفس و بقای آن در بستر زمان را تأیید می کند. ولی برای اطمینان بیشتر، از آزمون های زوجی استفاده گردید. نتایج مربوطه در قسمت بعد ارائه گردیده اند.

نتایج مقایسه زوجی

در این قسمت، با استفاده از آزمون بونفرونی، میانگین پیش آزمون، پس آزمون و آزمون پیگیری، دو به دو با یکدیگر مقایسه شده اند.

جدول شماره 7 : نتایج مقایسه زوجی، سه مرحله اجرای آزمون

تأثیر روش آزمایشی در افزایش عزت نفس و بقای آن در بستر زمان مورد تأیید است

براساس جدول بالا، سطح معنی داری (sig)، در تمام موارد، از 0.05 کمتر است. پس تمام تفاوت های مد نظر معنی دار هستند. به این معنی که میانگین پیش آزمون عزت نفس، به طور معنی داری از میانگین پس آزمون و آزمون پیگیری، کمتر است. این نتیجه، تأثیر روش آزمایشی را نشان می دهد. و حاکی از آن است که با اجرای روش آزمایشی، میزان عزت نفس دانش آموزان، به طور معنی داری افزایش یافته است. نیز اثر روش آزمایشی در بستر زمان باقی است. چون میانگین عزت نفس دانش آموزان، در آزمون پیگیری، به طور معنی داری از پیش آزمون بیشتر است. هر چند به دلیل گذشت زمان میانگین عزت نفس دانش آموزان، در آزمون پیگیری، به طور معنی داری از پس آزمون کمتر شده است.

نمودار مقایسه میانگین ها ی عزت نفس در سه مرحله اجرای آزمون

نمودار مربوطه به وضوح کمتر بودن میانگین عزت نفس، نسبت به پس آزمون و آزمون پیگیری نشان می دهد

نمودار شماره 1 : مقایسه میانگین ها در سه مرحله اجرای آزمون

نمودار بالا، به وضوح، میانگین عزت نفس را در سه مرحله اجرای آزمون، با هم مقایسه کرده است. براساس این نمودار، میانگین عزت‌نفس، در پس‌آزمون، یعنی در مرحله بعد از اجرای روش آزمایشی، به‌طور چشمگیری، افزایش یافته است. این نتیجه نشان دهنده آن است که با اجرای روش آزمایشی، عزت‌نفس دانش‌آموزان به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است. میانگین عزت نفس، بعد از گذشت سه ماه، در آزمون پیگیری، به طور نسبتا قابل‌ملاحظه از پس‌آزمون کمتر شده است. ولی این میانگین، هنوز، به طور قابل ملاحظه ای از پیش آزمون بیشتر است. این نتیجه، نشان دهنده آن است که هر چند گذشت زمان، به طور کلی، تأثیر روش آزمایشی را کمتر کرده است. ولی هنوز تأثیر آن بر بالاتر بردن عزت نفس دانش آموزان، در بستر زمان محفوظ است. چون عزت نفس کمتر شده، ولی به وضعیت اولیه خود باز نگشته است.

سایر مطالب سایت

آنالیز واریانس

آنالیز واریانس چند راهه

تحلیل رگرسیون خطی

تحلیل کواریانس

مطالب مرتبط

4 دیدگاه‌

  1. hola me encanta la cabecera de tu blog, es una creación personal? Addie Upton Alecia

  2. erotik izle گفت:

    A person essentially assist to make severely posts I might state. That is the very first time I frequented your website page and thus far? I surprised with the research you made to create this actual put up amazing. Fantastic task! Cordey Corrie Birkner

  3. erotik izle گفت:

    Ich habe es genossen, Ihren Artikel zu lesen. Annmarie Willi Koerlin

  4. erotik گفت:

    Quality posts is the crucial to interest the users to go to see the web site, that’s what this website is providing. Melita Vail Hibbert

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *